Confirmation bias, of de bevestigingsvoorkeur, is de neiging die mensen hebben om informatie te zoeken die hun bestaande overtuigingen bevestigt.
Nieuwe informatie wordt geïnterpreteerd in het licht van de bestaande overtuigingen.
Als deze nieuwe informatie bestaande overtuigingen tegenspreekt dan wordt het genegeerd of afgewezen en als deze nieuwe informatie overeenstemt met de al bestaande overtuigingen dan wordt de nieuwe informatie gemakkelijker herinnerd.
In het NLP Communicatiemodel wordt uitgelegd dat -van alle prikkels die op ons afkomen- veel worden weglaten, vervormd en gegeneraliseerd.
Deze voorkeur heeft te maken met het weglaten van informatie:
Wanneer je informatie zoekt die reeds bestaande opvattingen bevestigt, heet dat de confirmation bias.
Andere informatie wordt genegeerd en dat maakt dat daardoor wordt vastgehouden bestaande ideeën en wereldbeeld.
Het is vaak onbewust en onbedoeld, maar ledt vaak tot vertekende resultaten en onjuiste (of oneerlijke) conclusies leiden.
Sociale media speelt hier sterk in; op basis van de door jouw eerder online opgezochte artikelen wordt een algoritme ontwikkeld,
een persoonlijk filter waardoor je voornamelijk nog informatie voorgeschoteld krijgt die jouw interesses en bestaande opvattingen bevestigt. Dit wordt ook wel een filterbubbel genoemd.
Waarom is het goed om de confirmatie bias te herkennen?
Het begrijpen van confirmation bias is van groot belang omdat het je bewust maakt van de manier waarop je denkprocessen kunnen worden beïnvloed door je bestaande overtuigingen. Door bewust te zijn van dit fenomeen kun je proactief stappen ondernemen om je besluitvorming te verbeteren en objectiever te denken.Voorbeelden uit verschillende gebieden:
Media: Mensen hebben de neiging om nieuwsbronnen te selecteren die hun eigen politieke overtuigingen bevestigen, en negeren of bekritiseren vaak berichtgeving die hun wereldbeeld uitdaagt.
Wetenschap: Wetenschappers kunnen de neiging hebben om onderzoeksresultaten te interpreteren op een manier die hun eigen hypothesen bevestigt, terwijl ze tegengestelde bevindingen als onbelangrijk afdoen.
Religie: Gelovigen kunnen informatie accepteren die hun religieuze overtuigingen ondersteunt, terwijl ze informatie die deze overtuigingen tegenspreekt, afwijzen als irrelevant of onwaar.
Werk:
- Prestatiebeoordelingen: Een manager kan de neiging hebben om prestatiebeoordelingen van medewerkers te beïnvloeden door selectief te zoeken naar positieve informatie die de reeds bestaande mening over een medewerker bevestigt, terwijl negatieve feedback wordt genegeerd of geminimaliseerd.
- Wervingsproces: Bij het selecteren van kandidaten voor een baan kan een recruiter de neiging hebben om alleen informatie te benadrukken die de geschiktheid van een favoriete kandidaat ondersteunt, terwijl negatieve aspecten van andere kandidaten worden genegeerd.
- Besluitvorming in teams: In een vergadering waarin belangrijke beslissingen moeten worden genomen, kan een teamlid de neiging hebben om alleen informatie te delen die zijn of haar eigen standpunt ondersteunt, en kritische of afwijkende meningen van andere teamleden te negeren.
- Projectevaluaties: Bij de evaluatie van projecten kan een projectleider de neiging hebben om alleen te focussen op informatie die de succesvolle uitvoering van het project ondersteunt, terwijl problemen of mislukkingen worden gebagatelliseerd of genegeerd.
- Klantinteracties: Een verkoper kan de neiging hebben om alleen positieve feedback van klanten te benadrukken en negatieve feedback te negeren, om zo hun eigen geloof in het product of de dienst die ze verkopen te versterken.
In al deze gevallen kan confirmation bias leiden tot een vertekende perceptie van de realiteit en kan het de objectiviteit van besluitvorming beïnvloeden. Het is daarom belangrijk om je bewust te worden van deze neiging als je meer objectief informatie en situaties wilt evalueren.
Confirmation bias is dus een mentale tunnelvisie, waarbij je onbewust selectief op zoek gaat naar informatie die je bestaande overtuigingen bevestigt, en informatie die deze overtuigingen tegenspreekt negeert of afwijst.
Hoe herken je het bij jezelf?
Je kunt confirmation bias bij jezelf herkennen wanneer je merkt dat je automatisch informatie accepteert die overeenkomt met je eigen overtuigingen, terwijl je informatie die deze overtuigingen tegenspreekt, kritisch bekijkt of afwijst.Wat kun je ermee nu je dit weet?
Om effectief met confirmation bias om te gaan, zijn hier enkele strategieën die je kunt toepassen:Bewustwording: Het eerste en belangrijkste is om bewust te zijn van het bestaan van confirmation bias en hoe het je denken beïnvloedt. Door je hiervan bewust te zijn, kun je actief proberen om het te herkennen wanneer het zich voordoet.
Kritisch denken: Neem de tijd om informatie kritisch te evalueren voordat je conclusies trekt. Wees sceptisch over informatie die je intuïtief lijkt te bevestigen en zoek naar tegengestelde standpunten en bewijsmateriaal.
Zoek naar diversiteit: Verzamel informatie uit verschillende bronnen en met verschillende perspectieven. Dit kan helpen om een breder beeld te krijgen en confirmation bias te verminderen.
Stel vragen: Wees niet bang om vragen te stellen en verder te graven wanneer je informatie ontvangt die je intuïtie lijkt te bevestigen. Vraag jezelf af of er andere mogelijke verklaringen zijn voor de situatie.
Houd een open geest: Wees bereid om je standpunt te herzien als er nieuw bewijsmateriaal naar voren komt dat in tegenspraak is met je oorspronkelijke overtuigingen. Flexibiliteit in denken is essentieel om confirmation bias te vermijden.
Reflectie: Neem regelmatig de tijd om je eigen denkprocessen te reflecteren en te evalueren. Vraag jezelf af of je beslissingen zijn gebaseerd op objectieve feiten of dat ze worden beïnvloed door confirmation bias.
Door deze strategieën toe te passen, kun je effectiever omgaan met confirmation bias en kun je jezelf bevrijden van beperkte denkpatronen om weloverwogen beslissingen te nemen.